Transport en distributie van elektriciteit

Een bijzondere rol

In België is de elektriciteitsmarkt opgesplitst in twee grote activiteiten:

• De productie en levering van elektriciteit. Dit zijn geliberaliseerde activiteiten.
• De transmissie en distributie van elektriciteit via netwerken. Dit zijn gereguleerde activiteiten.

FEBEG vertegenwoordigt de bedrijven en werkgevers van de eerste activiteitstak.
Synergrid, een andere beroepsfederatie, vertegenwoordigt de bedrijven actief in de energietransmissie en de distributie. Over deze activiteit is hier sprake.

Organisatie van de transmissie- en distributienetten voor elektriciteit

Het transport van elektriciteit wordt georganiseerd via 3 onderscheiden netten die met elkaar verticaal verbonden zijn:

1. Het transmissienetwerk: Dit is de ruggengraat van het elektriciteitstransport in België. Het ontvangt en vervoert elektriciteit op hoogspanningsniveau van 70 kV en meer. De elektriciteitsproducenten voeden dit net vanuit grote productie-eenheden zoals kerncentrales, gas centrales en STEG's, offshore windmolenparken, enz. Dit net vervoert in België ook de elektriciteit die vanuit de buurlanden ingevoerd wordt.  De grootste industriële verbruikers zijn vaak rechtstreeks aangesloten op dit net.  Elia, de transmissienetbeheerder (TNB) beheert dit onder licentie van de Belgische Staat.  De activiteiten van Elia zijn gereguleerd door de federale wetgever en worden gecontroleerd door de CREG.
2. Het lokaal transportnet: Dit is een overgangsnet dat elektriciteit op het spanningsniveau van 36-70 kV vervoert. Dit net bevoorraadt bijvoorbeeld de industriële klanten. Sommige windmolenparken en warmtekrachtkoppelinginstallaties (WKK’s) zijn bijvoorbeeld hierop aangesloten. Elia is eveneens de beheerder van dit net onder toezicht van de regionale autoriteiten.
3. Het distributienet: Het brengt de stroom tot bij de particuliere klanten, de zelfstandigen en KMO's. Dit net vervoert elektriciteit met een spanning tussen 220-230 volt en 36 kV. Sommige gedecentraliseerde productiemiddelen met lagere capaciteit zijn erop aangesloten (bijv. sommige windmolenparken op het land, WKK’s, de fotovoltaïsche panelen bij de professionelen en particulieren, enz.).  Meerdere distributienetbeheerders (DNB) zorgen voor de distributie in de verschillende regio’s in België.  Deze activiteit is eveneens gereguleerd (op regionaal niveau).

Het is de taak van elke netbeheerder om het netwerk veilig uit te baten en te onderhouden. Hij zal ook alles in het werk stellen om onderbrekingen te voorkomen.

De transmissienetbeheerder (TNB) is bovendien verantwoordelijk voor de algemene stabiliteit van het net, namelijk de goede afstemming op elk moment tussen het aanbod (productie, import, flexibiliteit, etc.) en de vraag.  Om dit te doen rekent hij op de BRP (Balancing Responsible Parties) teneinde op permanente wijze de voeding van het net te voorzien en het evenwicht te garanderen.  De TNB beschikt o.a. over bijkomende middelen voor de stabilisering (ondersteunende diensten) die hij kan activeren om het evenwicht van het net te herstellen in geval van aanhoudend onevenwicht. 

Voor meer informatie over het vervoer van gas en elektriciteit in België, bezoek de website van Synergrid