Een doordachte en evenwichtige taks shift
Internationale instellingen zoals de OESO en de Europese commissie pleiten voor een taks shift in België. België kent al jaren een concurrentiehandicap op vlak van loonkosten ten opzichte van de buurlanden. Het principe van de tax shift is eenvoudig namelijk het verschuiven van de lasten op arbeid naar andere bronnen van inkomsten, maar wat zijn die andere bronnen van inkomsten en wat zijn de effecten (gewenste en soms ongewenste) van het verschuiven van de fiscaliteit?
De andere bronnen van mogelijke inkomsten die daarbij het vaakst geciteerd worden komen uit drie grote bronnen en zijn vermogens of winsten uit vermogens, ecofiscaliteit (mobiliteit, leefmilieu, …) en consumptie (voornamelijk BTW). Energie komt daarbij overduidelijk in beeld als alternatieve inkomstenbron voor de overheid zowel via de ecofiscaliteit als via eventueel verhoogde lasten op consumptie.
Laten we eens kijken naar het luik consumptie. Het eerste waaraan automatisch gedacht wordt is een eventuele verhoging van de BTW via een algemene verhoging van de tarieven of specifieke ingrepen voor een aantal producten. Wat onze sector aanbelangt werd de BTW op elektriciteit vorig jaar verlaagd naar 6% voor particulieren. Reeds van bij de invoering van de maatregel werd een evaluatie van deze btw verlaging in het vooruitzicht gesteld. Vanuit het oogpunt van de elektriciteitsleveranciers moeten daarbij een aantal bedenkingen meegegeven worden. Is er ruimte om de BTW te verhogen of werd deze mogelijkheid reeds opgesoupeerd aan andere maatregelen die doorgerekend werden in de factuur? In de eerste plaats moeten we opmerken dat de elektriciteitsfactuur nu reeds te veel op een aanslagbiljet lijkt. Zo bedraagt het luik energiecomponent voor elektriciteit in bepaalde regio’s nauwelijks nog 35% van de totale factuur en verwachten we dat deze verder zal dalen. De veelheid van regelgevende aanpassingen en verplichtingen zadelt de sector op met zeer veel administratieve kosten en risico’s zonder dat daar een vergoeding tegenover staat. De kosten voor de klanten dreigen verder op te lopen: gaande van de verhoging van de nettarieven als gevolg van bij voorbeeld de invoering en doorrekening van de vennootschapsbelasting op de intercommunales, de te verrekenen schulden en certificatenoverschotten in Vlaanderen (geraamd op 1,7 miljard EUR),…. Indien dit allemaal op korte termijn wordt doorgerekend via de elektriciteitsfactuur, komt dit neer op een factuurverhoging voor de burger tot bijna 30%. Met stijgende risico’s op onbetaalde facturen, toenemende klachten en ontevreden klanten als gevolg. FEBEG vraagt dan ook dat de overheid het globaal plaatje voor de eindklant in het oog houdt. Het is duidelijk dat er geen ruimte is voor een BTW verhoging op elektriciteit, de ruimte in de factuur van de klant die ontstond door de BTW daling werd reeds ruimschoots ingenomen.
Een andere luik van een eventuele taks shift is de ecofiscaliteit. Ecofiscaliteit is voor een deel regionale bevoegdheid (water, afval,…) maar de taxatie op brandstoffen (accijnzen) brengt de meeste inkomsten in het laatje voor de overheid. Een verhoging van de taxatie op brandstoffen is dan ook een aanlokkelijke optie voor de overheid. Indien de overheid deze piste overweegt moeten de keuzes die daarbij gemaakt worden volgens FEBEG een sturend effect hebben richting verlaging van de broeikasgasuitstoot. In het bijzonder met betrekking tot mobiliteit zijn er enorme mogelijkheden om niet alleen de broeikasgasuitstoot maar ook deze van fijn stof en verzurende emissies te verlagen. De federale regering heeft dat reeds goed begrepen in het regeerakkoord: ”Het is cruciaal dat ons wagenpark de komende jaren drastisch vergroent. Daarom geeft de regering er de voorkeur aan dat de nieuwe dienstvoertuigen van alle federale overheidsdiensten en instellingen elektrisch, hybride of aardgas zijn.” Hopelijk wordt dit voornemen gerealiseerd en kan de taks shift meehelpen om niet alleen de overheidsvoertuigen maar ons volledig voertuigenpark te vergroenen.
Wij vragen dat de regering doordacht tewerk gaat en de belanghebbende partijen voldoende consulteert om een maatschappelijk gedragen visie in het kader van de taks shift te ontwikkelen.
Marc Van den Bosch
General Manager
FEBEG asbl/vzw